Lubczyk
Lubczyk, a właściwie lubczyk ogrodowy jest gatunkiem byliny należącym do rodziny selerowatych. Charakteryzuje się intensywnym korzennym aromatem. W smaku początkowo wyczuwalna jest delikatna słodkawa nuta, następnie smak staje się nieco ostrzejszy, aż w końcu wyczuć można przyjemny, gorzkawy posmak. Do Polski został przywieziony z terenów obecnego Afganistanu oraz Iranu. W dzisiejszych czasach przyprawa uprawiana jest na całym świecie – w Chinach, Stanach Zjednoczonych czy też w Europie Środkowej. Roślina ta stała się bardzo populara dzięki swoim cennym właściwościom oraz szerokiemu zastosowaniu.
Zastosowanie lubczyku w kuchni:
Już w średniowieczu dzięki silnemu aromatowi lubczyk znalazł swoje miejsce w kuchni. Grecy oraz Rzymianie wykorzystywali przy przygotowywaniu potraw korzenie, liście oraz nasiona tej przyprawy. Liście lubczyku stosowane są przede wszystkim jako dodatek do różnego rodzaju wywarów, zup, octów smakowych, gulaszów, kasz i ryżu, pikli oraz sałatek. We Włoszech przyprawa ta razem z oregano i czosnkiem wchodzi w skład kompozycji ziół stosowanych przy wytwarzaniu sosów pomidorowych. Często stosowana jest w mieszankach ziołowych, kostkach bulionowych lub ekspresowych zupach razem z innymi przyprawami. Tworzy kompozycję mieszanek przyprawowych przeznaczonych do mięs, rolad i pieczeni. Doskonale komponuje się z innymi przyprawami, przede wszystkim z pietruszką, bazylią, szczypiorkiem, pieprzem, koprem oraz z rozmarynem. Całymi nasionami lubczyku posypuje się sałatki oraz tłuczone ziemniaki. Natomiast zmiażdżone nasiona dodaje do ciastek, herbatników, pieczywa oraz serów. Łodygi rośliny kroi się i wykorzystuje jako przyprawę do sosów oraz gulaszów. Łodygi lubczyku można także kandyzować i wówczas stanowią doskonałą dekorację do ciast. Korzenie lubczyku przed wykorzystaniem w kuchni należy obrać w celu usunięcia gorzkiej skórki, a następnie można wykorzystać do przygotowania marynaty. Lubczyk stosowany może być również jako dodatek do flaków, mięs ( szczególnie drobiu oraz baraniny), tłustych potraw oraz masła ziołowego. Przyprawa wykorzystywana jest także przy produkcji alkoholi – wódek lub likierów. Z lubczyku produkuje się kordiał – nalewkę charakteryzującą się bardzo intensywnym aromatem.
Właściwości lubczyku:
Lubczyk posiada również liczne właściwości prozdrowotne. Przyprawę wykorzystywano kiedyś do leczenia wielu schorzeń oraz nieżytów. Lubczyk polecany jest przede wszystkim przy chorobach układu moczowego oraz przy skazie moczanowej. Jest pomocny w dolegliwościach ze strony układu pokarmowego – problemach z trawieniem wzdęciach, niestrawności, kłopotach z wydzielaniem żółci oraz przy braku łaknienia. To także doskonały lek na problemy układu oddechowego – jest skuteczny w leczeniu kaszlu oraz innych dolegliwości płucnych. Polecany jest przy chorobach serca, szczególnie w przypadku osób starszych.
Lubczyk znajduje także zastosowanie w kosmetyce. Może być jednym ze składników olejów do kąpieli, dzięki czemu zwiększa ich aromatyczność. Stosowany bywa także jako dodatek do niektórych perfum.
Dawniej lubczykowi przypisywano wielką moc. Zgodnie z wierzeniami wykopany razem z nacią 1 października miał posiadać dobroczynny wpływ na małżeństwa – łagodzić spory i rozterki oraz zapewniać jedność. Wpięty we włosy lub też przypięty do sukni ślubnej miał zapewniać szczęście młodej parze. Natomiast dodanie lubczyku do pierwszej kąpieli córki miało przynieść powodzenie w miłości. Swoją dużą popularność zawdzięcza jednak wierzeniom, że jest afrodyzjakiem. Spożycie tego zioła miało zwiększać seksualną pobudliwość.
