Lubczyk – właściwości i zastosowanie w kuchni

Lubczyk, a właściwie lubczyk ogrodowy jest gatunkiem byliny należącym do rodziny selerowatych. Charakteryzuje się intensywnym korzennym aromatem. W smaku początkowo wyczuwalna jest delikatna słodkawa nuta, następnie smak staje się nieco ostrzejszy, aż w końcu wyczuć można przyjemny, gorzkawy posmak. Do Polski został przywieziony z terenów obecnego Afganistanu oraz Iranu. W dzisiejszych czasach przyprawa uprawiana jest na całym świecie – w Chinach, Stanach Zjednoczonych czy też w Europie Środkowej. Roślina ta stała się bardzo populara dzięki swoim cennym właściwościom oraz szerokiemu zastosowaniu.

Zastosowanie lubczyku w kuchni

Już w średniowieczu dzięki silnemu aromatowi lubczyk znalazł swoje miejsce w kuchni. Grecy oraz Rzymianie wykorzystywali przy przygotowywaniu potraw korzenie, liście oraz nasiona tej przyprawy. Liście lubczyku stosowane są przede wszystkim jako dodatek do różnego rodzaju wywarów, zup, octów smakowych, gulaszów, kasz i ryżu, pikli oraz sałatek. We Włoszech przyprawa ta razem z oregano i czosnkiem wchodzi w skład kompozycji ziół stosowanych przy wytwarzaniu sosów pomidorowych. Często stosowana jest w mieszankach ziołowych, kostkach bulionowych lub ekspresowych zupach razem z innymi przyprawami. Tworzy kompozycję mieszanek przyprawowych przeznaczonych do mięs, rolad i pieczeni. Doskonale komponuje się z innymi przyprawami, przede wszystkim z pietruszką, bazylią, szczypiorkiem, pieprzem, koprem oraz z rozmarynem. Całymi nasionami lubczyku posypuje się sałatki oraz tłuczone ziemniaki. Natomiast zmiażdżone nasiona dodaje do ciastek, herbatników, pieczywa oraz serów. Łodygi rośliny kroi się i wykorzystuje jako przyprawę do sosów oraz gulaszów. Łodygi lubczyku można także kandyzować i wówczas stanowią doskonałą dekorację do ciast.  Korzenie lubczyku przed wykorzystaniem w kuchni należy obrać w celu usunięcia gorzkiej skórki, a następnie można wykorzystać do przygotowania marynaty. Lubczyk stosowany może być również jako dodatek do flaków, mięs ( szczególnie drobiu oraz baraniny), tłustych potraw oraz masła ziołowego. Przyprawa wykorzystywana jest także przy produkcji alkoholi – wódek lub likierów. Z lubczyku produkuje się kordiał – nalewkę charakteryzującą się bardzo intensywnym aromatem.

Właściwości lubczyku

Lubczyk posiada również liczne właściwości prozdrowotne. Przyprawę wykorzystywano kiedyś do leczenia wielu schorzeń oraz nieżytów. Lubczyk polecany jest przede wszystkim przy chorobach układu moczowego oraz przy skazie moczanowej. Jest pomocny w dolegliwościach ze strony układu pokarmowego – problemach z trawieniem wzdęciach, niestrawności, kłopotach z wydzielaniem żółci oraz przy braku łaknienia. To także doskonały lek na problemy układu oddechowego – jest skuteczny w leczeniu kaszlu oraz innych dolegliwości płucnych. Polecany jest przy chorobach serca, szczególnie w przypadku osób starszych.

Lubczyk znajduje także zastosowanie w kosmetyce. Może być jednym ze składników olejów do kąpieli, dzięki czemu zwiększa ich aromatyczność. Stosowany bywa także jako dodatek do niektórych perfum.

Dawniej lubczykowi przypisywano wielką moc. Zgodnie z wierzeniami wykopany razem z nacią 1 października miał posiadać dobroczynny wpływ na małżeństwa – łagodzić spory i rozterki oraz zapewniać jedność. Wpięty we włosy lub też przypięty do sukni ślubnej miał zapewniać szczęście młodej parze. Natomiast dodanie lubczyku do pierwszej kąpieli córki miało przynieść powodzenie w miłości. Swoją dużą popularność zawdzięcza jednak wierzeniom, że jest afrodyzjakiem. Spożycie tego zioła miało zwiększać seksualną pobudliwość.