Prosty przepis na Foodo.pl
Prosty przepis na Foodo.pl
Kołduny litewskie – tradycyjne danie w mojej rodzinie
Czas przygotowania:
10 min
Czas gotowania:
1 godz. 20 min
Łączny czas:
1 godz. 20 min
Ilość porcji:
Stopień trudności:
Typ kuchni:
O kołdunach litewskich wielu wielkich pisało. Wielcy i mali je jedli. Całe poematy można by pisać na temat smaku kołdunów. Nie znam nikogo kto by ich nie lubił.
Proponuję zatem pyszne kołduny litewskie, jeżeli ktoś zrobi je raz, na pewno będzie je robić częściej. Poniżej przepis na oryginalne (babcia pochodziła z Wilna – więc możecie mi wierzyć) pyszne, delikatne kołduny z łojem cielęcym i odrobiną rosołu wmieszanymi do mięsnego farszu.
Podawać je można na każdą okazję, jak i bez okazji. W naszej rodzinie kołduny lepimy od pokoleń – urządzamy konkursy kto zje więcej (rekordu nie podam bo i tak nikt nie uwierzy). Mało wprawionym, początkującym kołduniarzom zdarza się omdlewać po kilku porcjach, ale po stokroć warto cierpieć z kołdunowego przejedzenia.
Kołduny litewskie – składniki
Składniki na około 200 kołdunów ciasto:
- 1kg mąki pszennej
- pół litra ciepłej wody
- płaska łyżeczka soli
- białko jednego jajka
Składniki na farsz do kołdunów:
- 75 dkg mielonej wołowiny
- 25 dkg mielonego łoju cielęcego lub wołowego
- żółtko z jednego jajka
- 1/2 szklanki bulionu
- sól
- pieprz
- majeranek (około 3 garści)
- dwie drobno posiekane cebule, lekko podsmażone
- 3 ząbki czosnku (przeciśnięte przez praskę)
Kołduny litewskie – przepis
Ciasto:
- Mąkę przesiewamy, dodajemy jedno białko jajka i sól, po trochu dolewamy ciepłej wody i cierpliwie ugniatamy.
- Ciasto wygniatamy na stolnicy posypanej mąką tak długo,aż osiągnie konsystencję plasteliny.
- Ciasto nie może kleić się do rąk.
- Przykryte ciasto ściereczką, odstawiamy na 20 minut żeby odpoczęło.
- Po tym czasie wyjmujemy je z miski, po kawałku odcinamy (odrywamy) i rozwałkowujemy na placek (na stolnicy obsypanej mąką).
- Szklanką wycinamy krążki, napełniamy farszem i dzielnie lepimy. Ja mam foremkę do przygotowania 19 kołdunów od razu – wygląda jak plaster miodu (zerknijcie na zdjęcia – leży w tle).
- Na taką formę kładzie się plaster ciasta, w dołki wkłada mięsny farsz następnie przykrywa drugim arkuszem ciasta i rozwałkowuje.
- Gotowe, równiutkie kołduny wystarczy wyjąć z formy, ten wynalazek to cudo – można kupić go na bazarku. Ponieważ nigdy nie robię mniej niż 200 kołdunów – jest dla mnie bezcenny!
Ciasto na kołduny litewskie gotowe!
Farsz do kołdunów litewskich:
Cebulę posiekać i podsmażyć. Do mięsa z łojem dodać żółtko jajka, majeranek, czosnek, sól i pieprz. Wszystkie składniki dokładnie wymieszać. Farsz musi być tłusty i wilgotny (dlatego dolewam do niego rosołu).
Farsz ma oblepieć ręce jak masło – dzięki łojowi kołduny są soczyste i po przegryzieniu strzelają sokiem. Ahhhhhhh 🙂
Żeby mieć pewność, że farsz jest dobrze przyprawiony – majeranek i czosnek muszą być wyczuwalne smażę jednego małego kotlecika i smakuje czy jest ok.
Ciasto i farsz na kołduny litewskie przygotowane, zaczynamy lepić.
Ponieważ ciasto jest plastelinowate łatwo można je naciągać i wkładać dużo farszu
Jeżeli ktoś ma dużo cierpliwości może lepić mniejsz kołduny, żeby jedząc wkładać całego do ust, wówczas najlepiej smakują.
Kołduny litewskie gotujemy w osolonej wodzie z odrobiną oleju.
Wrzucamy je na wrzątek po około 12-15 sztuk.
Od chwili wypłynięcia gotujemy je około 2 do 3 minut, powinny się lekko pomarszczyć i zaczyna z nich prześwitywać mięso.
Wybieramy je łyżką cedzakową.
Kołduny litewskie podajemy:
- -same
- z odrobiną masła
- w rosole
- w barszczu
Powodzenia przy robieniu i smacznego przy jedzeniu.
Uwielbiam je!
Kołduny z barszczykiem dobre i na Boże Narodzenie , wspaniały smak pełen tradycji
Czy można czymś zastąpić łój? Czymś bardziej dostępnym, np słoniną wieprzową?
Łój wołowy można zamówić u dobrego rzeźnika – najlepiej wziąć od razu więcej gdyż jest raczej tani, a można go zamrozić i użyć na kolejne kołdunyn 🙂 Ewntualnie można użyć dobrze zmielony tłusty kawałek wołowiny. Wieprzowiny nie polecam, bo zmieni smak kołdunów.
to nie przypomina w niczym kołdunów… kolduny przygotowywane są z baraniny i mięsa wołowego… pierożki lepi się ręcznie… a to to jakaś nedzna podróbka…
Kołduny robi się z polędwicą wołową lub z mieszanką pół na pół polędwicą z baraniną plus łój wołowy nerkowy (biały, bezwonny). Mięsa nigdy przenigdy nie miele się lecz sieka. Cebulę daje się surową startą na miazgę, nigdy nie smażoną. Ciasto robi się wyłącznie z mąki i żółtek. Przedstawiona wersja, domyślam się, jest oszczędnościową wersją babci z czasów dyktatury komunistycznej.
Przepis na oryginalne litewskie kołduny podaje Karol Olgierd Borhardt, takie jaki robiło się w ziemiańskim dworze jego babci („Pod czerwoną różą”) Również kołdunów nie wałkowało się lecz placuszki na kołduny formowało się palcami . Również Borhardt podaje, że robiło się naraz 200 kołdunów – po 40 na osobę:)